Forsvarstale for drøvtyggjaren

Når eg no endeleg kjem med eit lenge etterlengta innlegg her på Skjør, skal det nok ein gong handle om drøvtyggjarar. Eg har lenge irritert meg over maset om kor forureinande drøvtyggjarane våre er med sine metanutslepp. Men dråpen som fekk begeret til å renne over kom då eg høyrde ein representant frå Framtiden i Våre Hender på radioen anbefale kengerukjøt frå Australia framfor drøvtyggjarkjøt frå Noreg. Då vart eg så provosert at eg fyrst meldte meg ut av Framtiden i Våre Hender, før eg skreiv eit dikt til forsvar for drøvtyggjaren: 

Forsvarstale for drøvtyggjaren

No har det vorte so inderleg gale,

eg kjenner meg nøydd til å skrive ein tale, 

eit forsvar for storfe og smale.

Kloke hovud meiner dei veit, 

at no skal det ikkje lenger vere greitt

å heite korkje ku, sau eller geit.

Det er visst rapen og fisen som er saka,

dei tek for store stykkje av karbonkaka

(men den er det vel heilt andre som har baka?).

"Et bacon og kylling eller kengerulår,

så reddar du restane av kloda vår!"

Slike meldingar er det vi får.

Men bønder har visst i uminnelege tider

at drøvtyggjarane har sine fantastiske sider.

Dei nyttar det unyttbare betre enn dei fleste,

tryllar fram kjøt og mjølk frå det meste!

Nei, skuld ikkje Dagros for klimagassar,

medan me sjølve i olja vassar.

Me er glade i våre firbeinte drøvtyggjarvener,

gjev storfe og smale den respekt dei fortener.

(Diktet har tidlegare stede på trykk i Dag og Tid.) 

Mjølk og golfbaner

Dette er ein gjeng med drøvtyggjarar. Sett vekk frå at dei utgjer eit særs godt selskap og truleg kan lære oss mykje om det meste, har dei (saman med kyr og sauer, som òg er drøvtyggjarar) ein fantastisk eigenskap; dei kan ete gras og gjere det om til menneskemat! Dette betyr at vi kunne ha produsert alt av kjøt og mjølk som vi treng frå norske ressursar. Men vi kan jo ikkje bruke alt grasarealet til matproduksjon, sjølvsagt. Alle forstår at vi må ha plass til kjøpesenter, firefelts motorvegar og ikkje minst golfbaner. Heldigvis har vi funne løysinga på dette, kraftforet! Medan vi tidlegare (gud forby!) måtte bruke av eigne ressursar for å produsere mat, kan vi no for halve prisen bruke andre sine, medan vi investerer mellomlegget i nye golfkøller. Tine har nyleg fornya mjølkekartongane sine. No får ein tydeleg beskjed om at mjølka ein kjøper er produsert i regionen ho er kjøpt. På heilmjølka frå austlandet, til dømes, er det idylliske bilete av kyr som beiter på norsk gras og bønder som fortel om garden sin under overskrifta "TineMelk fra gårder på østlandet". Men kvifor står det ingenting om kraftforet? Burde ikkje mjølkedrikkarane få vite at vi heldigvis kan bruke andre sitt ressursgrunnlag, slik at dei både får billeg mjølk og samstundes flusst av kjøpesenter, golfbaner og altfor breie vegar? Kanskje ikkje. Kanskje er det meir behagleg å lat dei leve i den tru at mjølka kjem frå norsk gras og ikkje brasiliansk soya og mais som hverken har noko i Noreg eller i drøvtyggarmagar å gjere. Det kunne vel tenkast at nokon kunne kome til å spørje om ikkje brasilianarane treng mat, dei òg. Det kunne vel tenkast at ikkje alle set golfkøller før mat, heller. Vi får spørje geitene.

Hau!

Hei!

No er eg lei!
Av dei

Som ikkje kan
tenkje seg om

Trur dei eg er dum?

Eg veit vel best korleis pipa skal låte
Det må då vere måte
på

Skal vi sjå

Hau!

Hei!

Eg?

Eller du?

Tid for å snu

Snu på flisa

Snu

Før ho snur seg sjølv

Snu ei fjøl

Eg og du

Siste nytt

Sidan eg kom med eit aldri så lite frampeik for ei tid tilbake, er det på tide å kommentere min nye heim.

Jau, Bjøringsøy tok ein halvtimes gåtur og hamna i Parallellen. Her vart han teken inn i varmen og sendt ned i kjellaren. Han fann seg til rette saman med dei åttebeinte og kunne ta til på ein ny æra i Ås-livet. I Parallellen vart det berre trivelegare og trivelegare til det heile kulminerte i etablering av markkompost. Bjøringsøy ser fram til å følgje utviklinga der, samt oppleve endå fleire gode stunder (og gode middagar) i Parallellen.

Sjølv om han trivast, og akkurat har sendt mor og far heim frå vitjing, gler han seg til å kome ein tur heim og sjå korleis det står til med geitene, jorda og Leira.

Innbyding til Bjørkebygd

I mellom høge vakre sunnmørsalpar
ein smal og langstrakt, blågrøn vestlandsfjord
Hit strøymer varme i frå Golfens straumar
og skjenker liv, ein bit av moder jord

Her finns eit lite, men så stort eit rike
for dei som saman kjemper hand i hand
Her finns det alt som fedrene har dyrka
av vørdsam jord og gamalt bondeland

Kom hit til oss og sjå naturens rikdom
kom hit å sjå når skogen haustgul står
Når mark og eng med grønt gjev håp om våren
og vinterkvitt, naturens krefter rår

Ja kom til Bjørkebygd, til fjord og dalar
så rikt på det som er vårt fedreland
Med plog og harv vert jorda nøysamt dyrka
eit folk med røter, seige sterke band

Slik er det skapt vårt fedreland på jorda
med smått og stort, det er vår heilagdom
Her fekk dei bryta jord og byggja landet
ei lat oss tyna slik ein rikedom

Kva er vel Noreg utan sine grender
så mange røter små gjer stamma sterk
Så stor ei synd kan ingen nordmann bera
å leggja aude gamle slekters verk

- Johnny Bjøringsøy

Så takk for denne gong, vonar det ikkje vert like lenge til neste!

Javisst.

Då eg var liten
masa eg ofte på far min
om me ikkje kunne reise på ferie

Kvifor det?
svara han alltid
Me er då herifrå

På tide

Då var det på tide å lire av seg litt igjen. Eg burde sjølvsagt kome med skarpsindig kritikk på eit dagsaktuelt tema, men eg nøyer meg med eit lite ordtak.

Eg bryr meg ikkje, men mi mor ba meg spørre, sa guten, han fridde og fekk nei.

Skadedyr

Er det bladlusa som er skadedyret, eller er det meg?

For all del og takk til deg.

Det skal neimen ikkje vere greit! Men greit nok. Elles kan det vel nevnast at mangt og mykje kan vere i meste laget.

Forresten skal Bjøringsøy snart flytte. noko han gler seg voldsomt til.

Heisann!

Biomangfaldåret

Då erklærer eg verdas og Noregs biomangfaldår 2010 for opna!

Så får vi håpe denne luringen og resten av venene hans greier seg.

Til fisk i havet.

Den dag kjem aldri

Den dag kjem aldri at eg deg gløymer,
for um eg søver, eg um deg drøymer.
Um nott og dag er du like nær,
og best eg ser deg når myrkt det er.

Du leikar kringom meg der eg vankar.
Eg høyrer deg når mitt hjarta bankar.
Du støtt meg fylgjer på ferdi mi,
som skuggen gjeng etter soli si.

Når nokon kjem og i klinka rykkjer,
d'er du som kjem inn til meg, eg tykkjer:
Eg sprett frå stolen og vil meg té,
men snart eg sig atter ende ned.

Når vinden lint uti lauvet ruslar,
eg trur d'er du som gjeng der og tuslar!
Når sumt der burte eg ser seg snu,
eg kvekk og trur det må vera du.

I kvar som gjeng og som rid og køyrer,
d'er deg eg ser; deg i alt eg høyrer:
I song og fløyte- og felelåt,
men endå best i min eigen gråt.

- Aasmund Olavsson Vinje

Takk for i år

Ja no nærmar det seg slutten for det herrens år 2009. I den anledning skal eg gi ein kort resymé av mitt eige liv gjennom året, sjølv om dette truleg er fullstendig uinteressant for dei fleste.

Januar-februar:
John Inge er på norgesturné med SAFE og vel å kollidere i krysset Uelandsgate og Waldemar Thranes gate i Oslo.

Mars:
John Inge vert overfalt av to fule kvinnemenneske som malar han i andletet og legg han på eit bord til spott og spe (datoen er her noko usikker).

April:
SAFE vert trekt ut til å vere med på "Fremtiden i norsk jazz" i regi av Norsk Jazzforum og får med det ein miniturné i Oslo og Arendal.
John Inge arrangerer, saman med resten av SAFE, pensjonistfest. Han bakar i den anledning si første fyrstekake, som held seg god og tørr i fleire veker.

Mai:
John Inge bryt sit første bein: Vesletåa. Dette set han midlertidig ut av spel.

Juni:
John Inge er på eittårstreff på Sund Folkehøgskule
John Inge legg saman med familien ut på tur nordover i landet, endestasjon Bodø.

Juli:
John Inge tek som vanleg turen til molde der han avtener si plikt som billettseljar.
John Inge tek turen til London (Farthinder) saman med Surlien og Rasten. Der får han oppleve sin store helt, Keith Jarrett.

August:
John Inge tek med høge forventingar til på Universitetet for miljø- og biovitenskap på Ås, dette som overnattingsgjest på golvet til Harold Sakarias.
John Inge rekk óg å få pressa inn ein tur til Inderøy i slutten av månaden saman med Surlien, noko han set stor pris på.

September:
Tid for Velg!09. John Inge tippar, men vinn ikkje.

Oktober:
John Inge er med å arrangere historias første MiljØLøp på Ås, noko som umiddelbart vert ein tradisjon.

November:
John Inge deltek på kyrkjekaffi på Bjørke.

Desember:
John Inge reiser til København midt i eksamensperioden og vert sjølvsagt arrestert for det (takk til dansk politi).
John Inge vel å feire jul også i år.

Det var eit lite omriss av John Inge sitt mangeslugne liv i løpet av eit år. Dersom det er noko de veit eg har utelete, er eg glad for innspel.

GODT NYTT ÅR!

Frå godgut til lømmel

Eg har alltid trudd eg er ein rimeleg grei og kjekk kar. Eg tok visst feil, eg er ein lømmel.



Kva skjedde på vegen?
-------->

Akkurat

No nærmar
det seg jul
ja
nei

kva
er

ja
nei

eg kjem ikkje i
hug

Kva har Bjøringsøy gjort?

Ja det kan de godt spørje dykk om.. Sett vekk frå små drypp, har ikkje Bjøringsøy røpa noko om sin livsførsel sidan byrjinga av september. Uhørt!

Så her kjem litt så de kan kose dykk med ei stund:

Dei oppvakte og gløgge av dykk har vel fått med seg at han held hus på Ås. Hus og hus, fru Blom, seier vel nokre, men hus er det.

På Ås har han funne seg godt til rette og prøvar å studere så hardt han kan. For tida går det i matematikk, ex.phil, mikroøkonomi og zoologi.

Neste haust brakar det laust med UKA i Ås 2010 med dertilhøyrande UKErevyen. Der har Bjøringsøy vore så heldig at han har fått jobben som klangsjef, altså ansvarleg for at revyen har eit orkester og ein musikk. Dette gledar han seg over, og det vil nok kome fleire oppdateringar etterkvart som arbeidet skrid fram.

Elles vert det Københavntur i desember i høve klimatoppmøtet som skal vere der. Det vert vel stas. Ja.

I helga var det heimtur. Då vart det både fårikål, hjortegryte og det som verre er. Det heile vart sjølvsagt toppa med kyrkjekaffi på bedehuset.

Då får det vel vere nok for denne gong. Eventuelle spørsmål kan meldast inn enten via post (PB 1025, 1432 ÅS) eller via elektronisk post (johningen@gmail.com)

Takk.
Arkivbilete

Apropos apropos skog: Ut/inn i naturen

Er denne etande tru?

Freistnaden vart for stor.

PS. Kvifor heiter det ut i naturen og ikkje inn?

Apropos skog

Slik kan det gå når ein freistar setje halen på miljøsvinet.

Skog

Kvifor er ikkje fleire i skogen? Det er så sabla bra i skogen.

Skigardsvise

Heilt innåt skogen står der ein skigard mosegrodd og grå
han er til nedfalls og søkk i saman, men som eit minnesmerke her han står,
ein gong var dette eit viktig stengsel som verna åkeren mot krøtterfot.
Ein skigard kankje vara evig veit du, kan aldri vara evig.

Ein gammal skigard som står og vitnar om ei svunnen tid,
det er ei soge om gammal storheit, kamp mot naturen, kamp som er forbi.
No vert det kjempa på andre frontar, men nye skigardar det har me lell.
Ein skigard kankje vara evig veit du, kan aldri vara evig.

Kva er ein skigard? Ein skigard er så mange rare ting.
Ei rad med stokkar sett som eit gjerde, eller eit stengsel i ditt eige sinn.
Ein gammal fordom, eit raseskille, hat og misunning eller aversjon.
Ein skigard kankje vara evig veit du, kan aldri vara evig.

Kvar du så snur deg det er ein skigard mellom før og nå.
Ein skigard er som ei landegrense, ein skigard er eit stengsel for dei få.
Eit hat i hjarta, eit klasseskille, ein sjalusi, ein uvisshet, ein krig.
Ein skigard kankje vara evig veit du, kan aldri vara evig.

Har du ein skigard? Å jau, du har nok ein for alle har,
ein ting ein gjerne vil stengja ute, ein ting ein ikkje syna vil ein kvar,
men desse stengsler treng ikkje vara, ein skigard kan du kliva om du vil.
Ein skigard kankje vara evig veit du, kan aldri vara evig.

Lagnaden

han er slik laga, lagnaden
at han slepp ikkje taket
om du ber han

men slepp når han sjølv vil

Ode åt sykkelen

Sykkelen min
du er slik ein fin
ting

det var lurt
seier eg

å
finne på
deg

Politikk politakk, versågod.

Då er det vel på tide å ta fram plakaten igjen:

Velg!09

I dag er det valdag seier dei. Ja då må eg benke meg og følgje med om laget mitt vinn.
Det er vel ikkje sannsynleg. Men vi får sjå.

Medan de ventar, vil eg anbefale Linda Eide si framstilling av telefonkioskaksjonen på Bjørke!
http://www1.nrk.no/nett-tv/indeks/183083

Hoppsann!

Litt av kvart

No nærmar det seg jul sa mannen.
Nei det gjer ikkje det.
Det er framleis nokre månader igjen.
Javel.
Men når det kjem til stykket er det vel ikkje så nøye med det?

Eg har vel andre ting å bekymre meg for?

Ja det kan du banne på!

Dagens ordtak

Sjå ikkje etter garden, men etter karen.

Ja då var haustsemesteret i gong. I den anledning vil eg legge mitt nyaste prosjekt ut til offentleg ettersyn slik at alle får anledning til å gi innspel før det vert satt ut i livet.

Eg har kalt prosjektet "John Inges Favorittar" og det er ei samleplate.
Her kjem den foreløpige utgåva:

1. Tenne på musikk (Halvdan Sivertsen)
2. De er trygge til jul i Sauda (Henning Sommero)
3. Slak line (Kirsten Bråten Berg)
4. Når bonden har det vondt (Hans Rotmo)
5. Lukkeleg fyr (Olav Stedje)
6. Som å kome heim (LoMsk)
7. I love norwegian country (Bjøro Håland)
8. Engler i sneen (Jonas Fjeld & Lynni Treekrem)
9. Fremtida e vårres (Dag Kajander m. fl.)
10. Gammal drøm (Bjørn Eidsvåg)
11. Moder jord er sprøytenarkoman (Hans Rotmo)
12. Om du fér forbi (Olav Stedje)
13. Heile livet (Terje Tysland & Claudia Scott)
14. Skigardsvise (Stanley Jacobsen)
15. Vi vandrar saman (Olav Stedje)
16. Høre tell på jorda (Halvdan Sivertsen)

Noko grunngjeving for valet av songar eller rekkjefølga vil eg ikkje gi meir enn at det er songar eg likar å høyre kome etter kvarandre på ein cd.

God tid

Tilfeldig dame på "Velg! 09"-sending på NRK:
"Jeg synes vi skal åpne for oljeboring i lofoten, så får vi ta det med miljøet når den tid kommer.."

Den satt som eit skudd

"Hundretusen sprøytevogner dusjer
bonden e blitt pusher
moder jord e sprøytenarkoman,
moder jord e sprøytenarkoman"

- Hans Rotmo

Verr-varsel

"Verre enn verst", sa mannen.

"Men er ikkje verst verre enn verre?", seier du.

Eg synest véret har vore ganske stabilt i det siste eg.
Men det skal du ikkje ta for god fisk nei!
Neivel, då får eg vel lage grønnsaksuppe.

Dette var vel ikkje verdt fem flate øre.
Tette øyrer, sa du?
Ja det har eg nok av.

Visste du at? - Hat-trick

Visste du at:

- Det tek meir enn hundre år og bygge opp eit centimetertjukt lag av humus, men mindre enn ti år å bryte det ned med kunstgjødselbasert kjemisk landbruk?

- Uttrykket "å kjøpe katta i sekken" truleg skriv seg frå ei historie om Till Eulenspiegel (1300-talet) som sydde ein katt inn i eit hareskinn, la den i ein sekk og selde den som ein hare?

- Bendelormen som infiserer menneske (Dibothriocephalus latus) kan verte 3-10 meter lang?


Kjelder: "Et levende mangfold -Om biodynamisk Jord- og Hagebruk (Berit Sween)", "Bevingede Ord (S. Evensberget og D. Gundersen)" og "Det zoologiske mangfoldet (Eline B. Hågvar)".